WesterntechVN – Hàn điện tiếp xúc là phương pháp hàn đòi hỏi sự kiểm soát chặt chẽ các yếu tố ảnh hưởng để đảm bảo chất lượng mối hàn.
Bài viết này sẽ đi sâu vào các yếu tố ảnh hưởng và kỹ thuật hàn điện tiếp xúc.
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn
- Dòng điện hàn:
- Cường độ dòng điện, điện áp, tần số.
- Ảnh hưởng đến nhiệt lượng sinh ra, độ nóng chảy của kim loại.
- Cần điều chỉnh phù hợp với vật liệu và kích thước chi tiết hàn.
- Lực ép:
- Lực ép tác động lên các chi tiết hàn.
- Ảnh hưởng đến độ bền, độ kín của mối hàn.
- Cần điều chỉnh phù hợp với vật liệu và kích thước chi tiết hàn.
- Thời gian hàn:
- Thời gian dòng điện đi qua điểm tiếp xúc.
- Ảnh hưởng đến độ nóng chảy của kim loại, kích thước mối hàn.
- Cần điều chỉnh phù hợp để đảm bảo mối hàn đạt yêu cầu.
- Vật liệu hàn:
- Thành phần hóa học, tính chất cơ học, độ dẫn điện, độ dẫn nhiệt.
- Ảnh hưởng đến khả năng hàn, lựa chọn thông số hàn.
- Hình dạng và kích thước chi tiết hàn:
- Ảnh hưởng đến phân bố nhiệt, lực ép, dòng điện.
- Cần thiết kế chi tiết hàn phù hợp với phương pháp hàn điện tiếp xúc.
- Bề mặt chi tiết hàn:
- Độ sạch, độ phẳng, độ nhám.
- Ảnh hưởng đến điện trở tiếp xúc, chất lượng mối hàn.
- Cần làm sạch bề mặt chi tiết hàn trước khi hàn.
- Điện cực (trong hàn điểm và hàn đường):
- Vật liệu, hình dạng, kích thước.
- Ảnh hưởng đến phân bố nhiệt, lực ép, dòng điện.
- Cần chọn điện cực phù hợp với vật liệu và hình dạng chi tiết hàn.
- Kỹ năng của người thợ hàn:
- Kinh nghiệm, kỹ năng điều chỉnh máy hàn, kiểm soát quá trình hàn điện tiếp xúc.
- Ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn, năng suất hàn.
2. Kỹ thuật hàn điện tiếp xúc
- Chuẩn bị chi tiết hàn:
- Làm sạch bề mặt chi tiết hàn khỏi rỉ sét, dầu mỡ, bụi bẩn.
- Vát mép chi tiết hàn (nếu cần) để tạo khe hở hàn.
- Gá lắp chi tiết hàn đúng vị trí.
- Thiết lập thông số hàn:
- Điều chỉnh cường độ dòng điện, điện áp, thời gian hàn, lực ép phù hợp.
- Chọn loại điện cực (nếu có) phù hợp.
- Thực hiện quá trình hàn:
- Đưa chi tiết hàn vào vị trí hàn.
- Bật dòng điện, tác động lực ép.
- Giữ lực ép sau khi ngắt dòng điện để tạo mối hàn.
- Kiểm tra chất lượng mối hàn:
- Kiểm tra kích thước, hình dạng mối hàn.
- Kiểm tra độ bền, độ kín mối hàn bằng các phương pháp kiểm tra không phá hủy (NDT) như siêu âm, chụp X-quang.
3. Các phương pháp hàn điện tiếp xúc và kỹ thuật hàn cụ thể
- Hàn đối đầu (hàn giáp mối):
- Hàn điện trở:
- Ép nhẹ hai chi tiết tiếp xúc, đốt nóng bằng dòng điện đến trạng thái dẻo, ép chặt lại.
- Kiểm soát lực ép và thời gian đốt nóng để tránh biến dạng chi tiết.
- Hàn chảy:
- Áp gần hai chi tiết, đốt nóng chảy các điểm tiếp xúc, ép mạnh đẩy xỉ bẩn ra ngoài.
- Kiểm soát cường độ dòng điện và lực ép để tạo mối hàn chắc chắn.
- Hàn điện trở:
- Hàn điểm:
- Ép hai chi tiết gối lên nhau bằng điện cực, đốt nóng chảy điểm tiếp xúc, ép chặt lại.
- Chọn điện cực phù hợp, điều chỉnh thông số hàn để tạo điểm hàn đều, đẹp.
- Hàn đường:
- Dùng điện cực dạng bánh xe, lăn dọc theo đường hàn, tạo mối hàn liên tục.
- Điều chỉnh tốc độ lăn, lực ép, dòng điện để tạo đường hàn đều, đẹp.
4. Ứng dụng và lưu ý
- Ứng dụng:
- Hàn các chi tiết ô tô, máy bay, toa xe, dụng cụ đo, dụng cụ cắt.
- Hàn đường ray, ống dẫn, bồn bể, kết cấu thép.
- Hàn các sản phẩm gia dụng như tủ lạnh, xe đạp.
- Lưu ý:
- Đảm bảo bề mặt chi tiết hàn sạch sẽ.
- Chọn thông số hàn phù hợp với vật liệu và kích thước chi tiết.
- Kiểm tra chất lượng mối hàn sau khi hàn.
- Tuân thủ các quy định an toàn lao động khi hàn điện tiếp xúc.
Kiểm soát chặt chẽ các yếu tố ảnh hưởng và áp dụng kỹ thuật hàn phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng mối hàn trong hàn điện tiếp xúc.