Một chiếc máy hút rác trên sông, hồ… đã được hai em học sinh cấp hai tại Huế mày mò chế tạo ra, sau khi nhận thấy tình trạng rác thải xuất hiện ngày càng nhiều trên mặt nước.
Đó là sản phẩm của hai em học sinh Nguyễn Đinh Nhật Ly (lớp 9) và Nguyễn Cữu Lực (lớp 8, cùng học trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai, TP. Huế).
Xuất phát từ thực tế là hiện nay, dọc sông Hương và các chợ sát sông ở Huế có rất nhiều rác thải trôi nổi. Cùng với niềm đam mê nghiên cứu, muốn học hỏi thêm những kiến thức về chuyên ngành chế tạo máy; Ly và Lực đã tiến hành nghiên cứu và chế tạo ra máy hút rác.
Khoảng tháng 6/2016, các em lên ý tưởng và tiến hành nghiên cứu. Theo đó, các em đã tận dụng những sản phẩm phế liệu để tìm và gọn nhẹ như mô tơ đồ chơi trẻ em, máy bơm nước, xốp, mút, alu… để tạo ra sản phẩm.
Thân máy là bộ phận được các em chế tạo đầu tiên. Sau đó đặt động cơ điện ở trên giá, sử dụng vít để gắn động cơ với thân máy. Kế tiếp, dùng keo gắn trục mô tơ và bánh xe, gắn cánh quạt vào bánh xe.
Các em tiếp tục làm máng hứng rác, làm thùng chứa rác có lưới lọc để thu gom rác nhỏ và lơ lửng.Công đoạn nữa là gắn máy hút nước vào thân máy chìm trong nước sao cho hút rác vừa đủ, rồi tiến hành lắp phao nâng máy, hoàn thiện và trang trí máy. Cuối cùng là đưa vào thử nghiệm.
Để cho máy hoạt động, trước hết cần lắp bao giấy hoặc bao vải vào thùng hứng rác rồi gắn bơm nước vào thân máy và cân chỉnh mực nước. Sau đó, kiểm tra nguồn dây điện, phích cắm, công tắc của máy, phải đảm bảo công tắc của máy ở chế độ tắt trước khi cắm vào ổ điện (áp dụng chung khi rút phích cắm ra khỏi ổ điện). Tiếp theo là cắm điện, mở công tắc máy và bắt đầu công việc hút rác.
Điều kiện để máy hút được phải có sự chênh lệch áp suất khí quyển, áp suất khí ở bên ngoài của máy phải lớn hơn áp suất khí bên trong máy, lực li tâm của cánh quạt quay tạo ra lực hút. Rác được hút cuộn vào máng được cánh quạt đưa đến thùng chứa rác.
Nguyên lý hoạt động của máy là khi máy bơm nước hoạt động, vòi hút nước vào, rác theo nước được hút về xung quanh vòi. Mô tơ quay làm cánh quạt quay, cánh quạt đưa rác lên theo máng đến thùng 1A đồng thời tạo dòng chảy đưa rác tiếp tục đến máng. Khi rác đến nhiều hoặc rác kẹt giữa máng và cánh quạt làm mô tơ quá tải, mô tơ đảo chiều đẩy rác theo chiều ngược lại để đưa rác vào thùng 1B. Máy có vòi hút rác lơ lửng để hút rác lơ lửng vào máy bơm, sau đó rác theo vòi đẩy nước ra, rác này được đưa đến thùng rác 2. Trong quá trình hút rác, máy có khả năng tự động di chuyển do có vòi đẩy nước ra làm máy hoạt động theo chiều ngược lại.
Lực cho hay, tính sáng tạo của sản phẩm là máy có thể sủi bọt tạo oxy hoà tan trong nước, cánh quạt có thể quay đảo chiều khi mô tơ quá tải. Ngoài ra, máy có vòi hút rác lơ lửng để hút rác lơ lửng, chưa kể máy tự động di chuyển.
Khi thực hiện sản phẩm, hai em cũng đã gặp không ít những khó khăn. Nhật Ly chia sẻ: “Vấn đề hàng cơ khí gặp khó khăn vì tụi mình còn nhỏ, phải nhờ thầy giúp đỡ thêm. Mô tơ máy hút nước không tự làm được, phải tận dụng sẵn có. Gia công cũng đòi hỏi tỉ mỉ, độ chính xác cao…”.
Thầy Nguyễn Công Thân, là giáo viên hướng dẫn cho biết, hai em rất sáng tạo, hiểu biết rộng về vật lý, công nghệ. Máy hút rác là thiết bị mới lạ, không trùng với các đề tài đã được công bố. Sản phẩm phù hợp với tình hình thực tiễn, có khả năng áp dụng được vào thực tế.
Đề tài ý nghĩa của hai em đã đạt giải Nhì cuộc thi Khoa học Kỹ thuật dành cho học sinh trung học tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2016-2017, giải Nhì cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên, nhi đồng TP. Huế năm 2017. Sắp tới, thiết bị sẽ tham gia cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên, nhi đồng tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ 10 năm 2017.
“Chúng mình mong muốn sau này sẽ trở thành nhà phát minh chế tạo những máy hút rác lớn, có tầm cỡ để không những góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn đáp ứng sự phát triển khoa học- kĩ thuật nước nhà”, hai em bộc bạch.
Theo baotainguyenmoitruong.vn
