Theo phản ánh của một số hộ dân các khu 6, 7, 8 phường Hồng Hải, tình trạng ô nhiễm môi trường từ nguồn nước thải diễn ra ngày càng nghiêm trọng, nhất là ở khu vực đường bao biển Trần Quốc Nghiễn (đoạn Cột 3 tới Cột 8). Hiện nay, TP Hạ Long và các ngành chức năng cũng đã vào cuộc triển khai một số biện pháp để khắc phục tình trạng ô nhiễm này.

Dòng nước đen đục ngàu cùng với chất thải sinh hoạt chảy từ mương cống đổ thẳng ra biển.

Để “mục sở thị” tình trạng ô nhiễm từ nguồn nước thải sinh hoạt, ông Phan Doãn Đức, Khu trưởng khu 7A, phường Hồng Hải dẫn chúng tôi tới mương cống nước thoát ra biển tại khu 7A và khu 6C liền kề. Đứng cách mương nước chừng 3m, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc khiến chúng tôi vô cùng khó thở, ngột ngạt. Lại gần cửa cống, một dòng nước đục ngầu cùng với chất thải sinh hoạt của các hộ dân đang vô tư chảy ra biển. Chỉ vào dòng nước đen bẩn bốc mùi hôi thối, ông Đức cho biết: “Hôm nay mát trời nên khu vực này còn đỡ hôi đấy. Chứ vào những hôm nắng nóng, ai đi qua khu vực này cũng phải bịt mũi, đi thật nhanh. Không những vậy, vào những hôm trời mưa to kéo dài, tại khu vực tổ 1, tổ 2 (thuộc khu 7A) còn xảy ra tình trạng ngập úng, khiến nước thải sinh hoạt cùng nước mưa hoà làm một, rất mất vệ sinh…”.

Qua tìm hiểu, chúng tôi còn được biết toàn bộ nước thải khu phía Bắc đường 18 (phường Hồng Hải) hầu hết chưa được thu gom mà tự chảy từ cống nhỏ qua cống lớn tới hệ thống thoát nước chung của thành phố và chảy ra biển.

Trao đổi với ông Hoàng Quang Hải, Phó Chủ  tịch UBND TP Hạ Long được biết: Trước đây, khi thực hiện quy hoạch khu đô thị Cột 5 – Cột 8 thì chưa có cống thu gom nước thải riêng. Do đó, hệ thống cống nước thải và nước mưa chung làm một chảy qua hệ thống thoát nước thải chung của thành phố tới 3 cửa cống lớn và đổ ra biển. Một số khu dân cư cũ đã có cống thu gom nước thải riêng nhưng chưa được thu gom về Trạm xử lý nước thải mà vẫn chảy qua hệ thống thoát nước chung của thành  phố và đổ ra biển. Bên cạnh đó, tại khu vực đường bao biển Cột 5 – Cột 8 có Trạm xử lý nước thải Licogi Cột 5 – Cột 8, tuy nhiên, công suất của Trạm xử lý nhỏ với 1.200m3/ngày đêm. Trong quá trình vận hành đến nay còn gặp nhiều trục trặc nên Trạm mới chỉ tiếp nhận được khoảng 150-200m3 nước thải/ngày đêm. Như vậy, có thể thấy, lượng nước thải được xử lý quá thấp so với công suất tối đa mà Trạm có thể xử lý.

Xác định việc xử lý nước thải là nhiệm vụ trọng tâm trong việc bảo vệ bền vững môi trường Vịnh Hạ Long, chính vì vậy, UBND thành phố Hạ Long đã có kế hoạch sẽ cho đấu nối nước thải từ khu vực Cột 3 đến Cột 8 vào Trạm xử lý nước thải Licogi Cột 5 – Cột 8. Theo đó, Trạm xử lý nước thải Cột 5 – Cột 8 sẽ được đầu tư bổ sung giếng tách, trạm bơm thu gom nước thải tại các họng cống khu chợ Cột 5, Cột 8 và Hải đội 2. Như vậy, nước thải khu vực Cột 3 – Cột 8 sẽ được thu gom triệt để về Trạm xử lý nước thải.

Về lâu dài, trong khuôn khổ dự án “Bảo vệ môi trường thành phố Hạ Long” sử dụng vốn vay ưu đãi ODA của Chính phủ Nhật Bản, TP Hạ Long sẽ triển khai thực hiện Tiểu dự án “Thoát nước và xử lý nước thải thành phố Hạ Long”. Dự án này sẽ thu gom toàn bộ nước thải trên về Trạm xử lý nước thải Hà Phong, không để nước thải chưa qua xử lý xả ra vịnh. Cụ thể từ nay đến 2025, thành phố sẽ xây dựng mở rộng hệ thống cống thu gom và xử lý nước thải tại các khu vực đô thị chưa có hệ thống thoát nước. Ngoài ra, việc thực hiện Tiểu dự án này còn giảm thiểu tình trạng úng ngập trong đô thị, chống ngập úng trong nội thị và vùng lân cận do nước mưa; nâng cao sức khoẻ cộng đồng, hạn chế nguồn phát sinh dịch bệnh…

Được biết, kể từ tháng 8-2014 đến nay, phía JICA Nhật Bản đã cử 2 nhóm Tư vấn Nippon Koie và 2 đoàn JICA đến làm việc tại Hạ Long về Tiểu dự án “Thoát nước và xử lý nước thải” thuộc dự án Bảo vệ môi trường TP Hạ Long. Hiện nay, tỉnh cũng đang tiếp tục có văn bản gửi Bộ Tài chính đề nghị báo cáo Chính phủ cho dự án được hưởng cơ chế cấp phát đối với toàn bộ nguồn vốn vay ODA theo đúng các chính sách hiện hành…

Như vậy, có thể thấy, để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường từ nguồn nước thải khu vực đường bao biển Trần Quốc Nghiễn không thể trong một sớm một chiều, mà cần phải có lộ trình cụ thể trong việc xây dựng các hệ thống thu gom và xử lý nước thải… Do đó, thành  phố và các cơ quan chức năng cần phải vào cuộc triệt để hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải, góp phần bảo vệ môi trường trên địa bàn ngày càng sạch – đẹp.

Trúc Linh